Prawidłowe przygotowanie do testu SIBO (Small Intestinal Bacterial Overgrowth) ma kluczowe znaczenie dla uzyskania wiarygodnych wyników. Odpowiednia dieta przed badaniem to jeden z najważniejszych elementów przygotowania, który bezpośrednio wpływa na miarodajność wyników i pomaga w postawieniu prawidłowej diagnozy.
Czym jest test SIBO i dlaczego właściwe przygotowanie jest tak ważne?
Test SIBO (wodorowy lub wodorowo-metanowy test oddechowy) służy do wykrywania przerostu bakteryjnego w jelicie cienkim. Badanie polega na pomiarze stężenia wodoru i/lub metanu w wydychanym powietrzu po spożyciu roztworu laktulozy lub glukozy.
Właściwe przygotowanie do testu jest kluczowe, ponieważ:
- Nieprawidłowa dieta przed badaniem może prowadzić do fałszywych wyników
- Spożycie fermentujących pokarmów zaburza odczyty i maskuje rzeczywisty stan jelit
- Niedostosowanie się do zaleceń często wymaga powtórzenia badania, co wiąże się z dodatkowym stresem i kosztami
Dieta przed testem SIBO – ogólne zasady
Przygotowanie do testu SIBO obejmuje specjalną dietę, którą należy stosować przez 24-48 godzin przed badaniem (dokładny czas określa lekarz lub laboratorium). Przestrzeganie tych zasad minimalizuje ryzyko błędnych wyników:
- Unikaj pokarmów fermentujących i bogatych w błonnik
- Wyeliminuj produkty zawierające cukry złożone i alkohole cukrowe
- Ogranicz spożycie nabiału do minimum
- Nie przyjmuj probiotyków, prebiotyków i suplementów błonnika
- Całkowicie wstrzymaj się od alkoholu
Zawsze postępuj zgodnie z indywidualnymi zaleceniami otrzymanymi od lekarza lub laboratorium wykonującego badanie. Mogą one nieznacznie różnić się od ogólnych wytycznych w zależności od sprzętu diagnostycznego i protokołu badania.
Co można jeść przed testem SIBO? Lista dozwolonych produktów
Poniżej znajduje się lista produktów, które są zwykle dozwolone w okresie przygotowania do testu SIBO:
Białka zwierzęce
- Mięso: kurczak, indyk, wołowina, wieprzowina (bez marynaty, przypraw i panierki)
- Ryby i owoce morza (świeże, nieprzyprawione)
- Jajka (gotowane, smażone na dozwolonym tłuszczu)
Tłuszcze
- Olej z oliwek, olej kokosowy, olej z awokado
- Masło (w małych ilościach)
- Awokado (małe ilości, nie więcej niż ¼ owocu)
Węglowodany
- Biały ryż (w umiarkowanych ilościach, dobrze ugotowany)
- Ziemniaki białe (bez skórki, gotowane)
- Wafle ryżowe (bez dodatków, maksymalnie 2-3 sztuki dziennie)
Napoje
- Woda niegazowana (najlepszy wybór)
- Słaba czarna herbata (bez cukru, miodu i mleka)
- Czarna kawa (bez dodatków, maksymalnie 1 filiżanka, najlepiej rano)
Czego należy unikać przed testem SIBO?
Poniższe produkty mogą zaburzyć wyniki testu i powinny być całkowicie wyeliminowane z diety na 24-48 godzin przed badaniem:
Owoce i warzywa
- Wszystkie owoce świeże, mrożone i suszone
- Większość warzyw, szczególnie: cebula, czosnek, por, kapusta, brokuły, kalafior, szparagi
- Warzywa strączkowe: fasola, groch, soczewica, ciecierzyca
Produkty zbożowe
- Pełnoziarniste produkty zbożowe (każdego rodzaju)
- Płatki śniadaniowe i musli
- Chleb, bułki, makarony, kasze, płatki owsiane
Nabiał
- Mleko krowie, kozie i roślinne
- Jogurty, kefiry, maślanki
- Sery (zwłaszcza dojrzewające i pleśniowe)
Inne
- Słodziki (ksylitol, sorbitol, mannitol, maltitol, erytrol)
- Miód, syropy, cukier
- Alkohol w każdej postaci
- Suplementy błonnika i siemię lniane
- Probiotyki i prebiotyki
- Sosy, dressingi, gotowe przyprawy
Przykładowy jadłospis przed testem SIBO
Oto propozycja jednodniowego jadłospisu przed badaniem SIBO, który pomoże zminimalizować ryzyko fałszywych wyników:
Śniadanie
- Jajka sadzone (2 sztuki) na odrobinie masła
- Wafle ryżowe naturalne (2 sztuki)
- Słaba czarna herbata lub kawa (bez dodatków)
Obiad
- Grillowany kurczak bez przypraw (około 150g)
- Gotowany biały ryż (½ szklanki)
- Gotowane ziemniaki bez skórki (1 średni)
- Woda niegazowana
Kolacja
- Gotowana lub pieczona ryba bez przypraw (150g)
- Mała porcja białego ryżu (⅓ szklanki)
- Woda niegazowana
Pamiętaj o odpowiednim nawodnieniu! Pij dużo wody niegazowanej w dniu poprzedzającym badanie oraz w dniu testu (do momentu rozpoczęcia badania). Dobre nawodnienie ułatwia przeprowadzenie testu i poprawia jakość próbek oddechu.
Ostatnie godziny przed testem – dodatkowe zalecenia
W ostatnich 12 godzinach przed testem SIBO zastosuj się do następujących wskazówek:
- Zachowaj post przez 8-12 godzin przed badaniem (zwykle od wieczora poprzedniego dnia)
- Możesz pić tylko wodę niegazowaną
- Nie żuj gumy i nie stosuj cukierków odświeżających oddech
- Nie pal papierosów i nie używaj e-papierosów
- Nie myj zębów pastą z ksylitolem bezpośrednio przed badaniem (możesz użyć pasty bez słodzików)
Ponadto, w dniu testu:
- Nie wykonuj intensywnych ćwiczeń fizycznych, które mogą wpłynąć na metabolizm
- Unikaj środków przeczyszczających i leków wpływających na perystaltykę jelit
- Nie śpij podczas badania i staraj się ograniczyć sen bezpośrednio przed testem
- Ubierz się wygodnie – badanie trwa zwykle 2-3 godziny
Najczęstsze pytania dotyczące diety przed testem SIBO
Czy mogę pić kawę przed badaniem SIBO?
Małą czarną kawę (bez mleka i cukru) można wypić najpóźniej 12 godzin przed badaniem. W ostatnich 12 godzinach zaleca się picie wyłącznie wody. Jeśli możesz zrezygnować z kawy całkowicie, będzie to najlepsze rozwiązanie.
Czy mogę jeść ziemniaki przed badaniem SIBO?
Tak, białe ziemniaki bez skórki są dozwolone w umiarkowanych ilościach, najlepiej ugotowane. Należy jednak całkowicie unikać ziemniaków słodkich (batatów), które zawierają fermentujące węglowodany.
Czy przed badaniem SIBO można pić herbatę?
Słabą czarną herbatę bez dodatków można pić do 12 godzin przed badaniem. Należy unikać herbat ziołowych, owocowych, zielonych i funkcyjnych, które mogą zawierać składniki fermentujące.
Czy można jeść wafle ryżowe przed badaniem SIBO?
Tak, zwykłe wafle ryżowe bez dodatków są dozwolone w małych ilościach (2-3 sztuki dziennie) w okresie przygotowawczym, ale nie w ostatnich 12 godzinach przed testem. Wybieraj tylko wafle z jednym składnikiem – ryżem.
Właściwe przygotowanie do testu SIBO, w tym ścisłe przestrzeganie zaleceń dietetycznych, jest kluczowe dla uzyskania wiarygodnych wyników. Pamiętaj, że dokładne stosowanie się do wskazówek może zaoszczędzić ci konieczności powtarzania badania. Zawsze postępuj zgodnie z indywidualnymi zaleceniami otrzymanymi od swojego lekarza lub laboratorium wykonującego badanie, ponieważ mogą one być dostosowane do twojego konkretnego przypadku.